یکی از آسیب‌های اجتماعی که باعث از بین رفتن بنیان خانواده می‌شود، طلاق است. متاسفانه در جوامع امروزی بیشتر شاهد این امر تلخ هستیم. طلاق آسیب‌های روحی و روانی بسیاری را به دنبال خودش دارد که در بلند مدت می‌تواند سلامت جسمانی را هم به خطر می‌اندازد. تمامی اعضای خانواده مخصوصا فرزندان از عوارض جدایی در امان نیستند. زمانی که اختلافات زناشویی برای طولانی مدت ادامه پیدا می‌کند، زوجین تصمیم به طلاق می‌گیرند تا به این مشکلات خاتمه دهند. اما این موضوع پیامد‌های منفی بسیاری برای زنان و مردان به همراه دارد. با ما همراه باشید تا آسیب های اجتماعی طلاق و آسیب شناسی طلاق را بررسی کنیم.
طلاق منجر به چه آسیب‌هایی می‌شود؟
جدایی از همسر و شریک زندگی برای همه افراد در هر سن و جنسیتی اضطراب ایجاد می‌کند. فرایند سازگاری و رویارویی با تنش‌های متفاوت برای هر زن و مردی اتفاق می‌افتند، اما آنها در بروز واکنش با یکدیگر متفاوت هستند. عموما زن‌ها احساسات منفی بیشتری را تجربه می‌کنند و طلاق را به عنوان نقطه پایان و شروع مشکلاتی دیگر می ببینند.
درصورتی که مردان آن را اتفاق ناگهانی قلمداد می‌کنند، اما در مقابل زنان با درد و دل کردن و برون‌ریزی احساسات فشارهای روانی خود را تخلیه می‌کنند. اما مردان در خود فرو می‌روند که این موضوع سبب می‌شود علاوه بر آسیب‌های روانی، دچار سکته یا بیماری‌های زودهنگام شوند.
طلاق برای زنان چه آسیب‌هایی به همراه دارد؟
طبق تحقیقات به عمل آمده آسیب شناسی طلاق ، فشارهای وارد شده بر زنان بعد از طلاق بسیار زیاد و آسیب زننده بوده است. یکی از سخت‌ترین قسمت‌های طلاق، برای زنانی است که مجبور به بازگشت به منزل پدری خود هستند.خانم‌ها دوست ندارند مورد قضاوت و ترحم در فامیل قرار بگیرند. آنها نگران سرزنش دیگران و ترس از آینده نامعلوم هستند. تمامی این عوامل سبب می‌شود یاس، ناامیدی، هراس و اضطراب به قدری در آنها بالا رود که دچار افسردگی شوند. در ادامه بیشتر با آسیب شناسی طلاق و آسیب های اجتماعی طلاق برای زنان آشنا می‌شویم.
هویت فردی و اجتماعی متزلزل می‌شود
متاسفانه در فرهنگ عامه برخی از عقاید ناصحیح و تیکه‌های آزاردهنده در مورد زنان مطلقه وجود دارد. این دیدگاه‌ها باعث می‌شود زنی که به تازگی از همسر خود جدا شده است، منزوی و تنها شود. برخی از افراد زنان مطلقه را الگوی نامناسبی برای خود می‌دانند و براین باورند رفت و آمد با این افراد تهدیدی برای نابودی زندگی خانوادگی محسوب می‌شود.
تفکرات غلط، از دست دادن حمایت اجتماعی، طرد شدن در جامعه و آشنایان، انزوا، کاهش روابط اجتماعی، بی‌اعتمادی، برچسب اجتماعی، مزاحمت‌های جنسیتی و بازخوردهای منفی دیگران در مجموع از شایع‌ترین آسیب های اجتماعی طلاق و آسیب شناسی طلاق است که بعد از آن تجربه می‌کنند. این مسائل باعث تزلزل هویت فردی و اجتماعی آنها می‌شود.
احساس عدم امنیت
یکی از مسائلی که اکثر زنان مطلقه آن را تجربه می‌کنند، پیشنهاد‌های مردان برای ازدواج موقتی به آنها است. این مسئله سلامت روان و احساس امنیت را تخریب می‌کند. در واقع آسیب های اجتماعی طلاق و آسیب شناسی طلاق باعث می‌شود که زنان مطلقه نتوانند رابطه‌ای ایمن برای ادامه زندگی خود داشته باشند.
جامعه به علت نگاه‌های نادرستی که به زنان مطلقه دارد، شرایط مناسب برای شروع رابطه مجدد را سخت می‌کند. همچنین بیشتر مردان برای برطرف کردن نیازهای جنسی به سمت زنان می‌آیند و همین امر باعث شده تا این افراد امنیتی نداشته باشند.
طلاق برای مردان چه آسیب‌هایی به دنبال دارد؟
در ظاهر و با توجه به شرایط جامعه طلاق برای مردان آسان‌تر است و مشکلات کمتری را تجربه می‌کنند. آنها استقلال بیشتری دارند و اکثرا به واسطه شغلی که در آن مشغول هستند، تنهایی طلاق را کمتر احساس می‌کنند. همچنین برای زندگی مجردی امکانات راحت‌تری برایشان فراهم است و از حرف و حدیث اطرافیان، نسبت به زنان، بیشتر در امان‌اند، اما در واقعیت و باطن ماجرا مردان نیز آسیب‌های بسیاری را متحمل می‌شوند.
آمار خودکشی در مردانی که از همسران خود جدا شده‌اند، بیشتر از زنان است. البته افرادی که سرپرستی و مسئولیت فرزندان را برعهده دارند، کمتر دست به خودکشی می‌زنند. سلامت جسمانی مردان مطلقه هم در خطر بیشتری قرار دارد. مردان وابستگی روحی بیشتری به همسر خود دارند و در هنگام متارکه توانایی سازگاری با شرایط جدید را ندارند.
سوالاتی که مدام در ذهن این افراد مرور می‌شود این است که کار درستی انجام داده‌اند؟ اگر بیشتر تلاش می‌کردند امکان حفظ زندگی مشترک وجود داشت؟ آیا تمامی راه‌ها را امتحان کرده‌اند؟ و… . این مسائل بعد از جدایی آنها را به دوگانگی عاطفی و تغییرات خلقی دچار می‌کند.
همچنین آسیب اجتماعی طلاق برای مردان به نسبت کمتر از زنان است. در واقع جامعه به اندازه‌ای که دیدی منفی نسبت به زنان مطلقه دارد، نسبت به مردان مطلقه ندارد. همین امر باعث می‌شود که مردان مطلقه به راحتی بتوانند در جامعه پذیرفته شوند.
تفاوت‌های آسیب های اجتماعی طلاق در زنان و مردان
یکی از مهمترین تفاوت‌های آسیب های اجتماعی طلاق در زنان و مردان در زندگی مجدد آنها است. به‌طور معمول زنان مطلقه برای ازدواج مجدد بیشتر از مردان مطلقه مقاومت نشان می‌دهد. علت این امر ریشه در جامعه دارد.
جامعه زنان مطلقه را به سختی قبول می‌کند و این امر باعث می‌شود که خود این افراد نیز تمایلی به نقش‌آفرینی در جامعه و شروع رابطه‌ای جدید نداشته باشند. از طرفی مقاومت خانواده‌های ایرانی برای ازدواج پسر با زن مطلقه به‌طور معمول بیشتر از ازدواج دختر با مرد مطلقه است.
توجه داشته باشید که پسران مجرد اینگونه نیستند و تمایل بیشتری برای ازدواج با زنان مطلقه دارند. همین امر باعث می‌شود که آسیب های اجتماعی طلاق برای زنان بیشتر از مردان باشد. لازم به ذکر است که آسیب های اجتماعی طلاق می‌توانند نسبت به شرایط برای هر فرد تغییر کند.
آسیب اجتماعی طلاق برای فرزندان
فرزندان خانواده بیشترین آسیب را در طی فرایند طلاق والدین می‌بینند. مشکلات روحی و جسمی بسیاری آنها را تهدید می‌کند. آنها با توجه به سنی که دارند، شرایط متفاوتی را سپری می‌کنند. فرزندان طلاق در وهله اول خودشان را مقصر جدایی پدر و مادر می‌دانند که همین امر عذاب وجدان بیمار گونه‌ای را برای آنها در پی دارد.
احساس ناامنی و ترس از اعتماد کردن به دیگران در آنها ریشه می‌دواند. فرزندان طلاق مدام در استرس و ترس از دست دادن پدر و مادر خود هستند. اضطراب، افسردگی، انزوا، ترس از ازدواج، الگو برداری ناصحیح تربیتی، احساس تنهایی، احساس طرد شدگی، بلاتکلیفی، خشم و پرخاشگری، افت تحصیلی و افسردگی تنها بخشی از عوارض ناشی از جدایی والدین و تاثیر آن بر فرزندان است.
چگونه آسیب‌های ناشی از طلاق را کاهش دهیم؟
بعد از گذشت مدتی و پذیرش شرایط جدید، کنترل زندگی را به تنهایی در دست بگیرید. مهارت‌های خود را تقویت کنید و از لحاظ مالی مستقل شوید. تایم بیشتری را با فرزند خود بگذرانید. همچنین تفریحات مختلفی را در برنامه هفتگی قرار دهید تا کمتر احساس تنهایی داشته باشید.
افراد معمولا به تنهایی نمی‌توانند از چالش‌های شرایط بعد از جدایی به راحتی عبور کنند. کمک گرفتن از مشاوره متخصص به شما این امکان را می‌دهد تا شرایط روحی خود را برای پذیرش مراحل بعد از طلاق آماده کنید و صدمات روانی کمتری را متحمل شوید.
زمانی که به هر دلیلی زوجین به این نتیجه می‌رسند که جدایی آخرین راه حل برای خاتمه بخشیدن به مشکلاتشان است، تصمیم به متارکه می‌گیرند. طلاق بر روی تمام اعضای خانواده اثرات منفی می‌گذارد و سلامت روان آنها را تهدید می‌کند. مشاوره طلاق این امکان را به افراد می‌دهد تا با آگاهی بیشتری در این مسیر قدم بردارند و آسیب های اجتماعی ناشی از طلاق را کاهش دهند. همچنین کمک گرفتن از مشاوره خانواده به تمامی افراد کمک می‌کند تا قبل از عمیق شدن مشکلاتشان برای آنها بهترین راه حل را پیدا کنند تا منجر به جدایی نشود. در این محتوا تلاش کردیم تا تمامی آسیب‌های پیرامون طلاق را بررسی کنیم که امیدواریم مفید بوده باشد.
